TERUG VAN WEGGEWEEST: HOGUERASFEESTEN

TERUG VAN WEGGEWEEST: HOGUERASFEESTEN
22 jun 2022

Na twee jaar waarin het vanwege de coronapandemie niet mogelijk was om grote feesten te organiseren, maakt de stad Alicante zich deze dagen op voor een nieuwe editie van de Hoguerasfeesten. Met deze grootste feesten van het jaar in de provincie Alicante wordt de zomer officieel ingeluid. De feestelijkheden houden de stad gedurende een week in zijn greep en worden na de gedwongen afwezigheid dit jaar met nog meer overgave gevierd. In vroeger eeuwen was de mensheid veel meer dan nu bezig met factoren als jaargetijden, de lengte van de dagen, de stand van de zon en de maan en in het algemeen de invloed die de elementen water, vuur en aarde op de landbouw en visserij hadden. 

In Spanje maar ook in veel andere landen werden feesten gehouden om te vieren dat de winter voorbij was, dat de langste dag was gearriveerd en meer van dat soort zaken. Ook de rol van beschermheiligen werd als heel belangrijk gezien.Het feest dat in Spanje rondom de kortste nacht van het jaar wordt gevierd, bestaat dan ook al vele eeuwen. Ze wordt gekoppeld aan de naamdag van San Juan, de heilige die wij kennen als Johannes de Doper en de beschermheilige van de stad Alicante. Van San Juan wordt geloofd dat hij een gunstige invloed had op het water en de planten. Menig Spanjaard op leeftijd gelooft er dan ook in dat het water op 24 juni, extra vruchtbaar en heilzaam is. 

Behalve water is ook vuur een element dat belangrijk is bij veel gebeurtenissen in Spanje: vuur heeft een zuiverende werking en dus had men al eeuwen geleden de gewoonte om zowel aan het einde van de winter als aan het begin van de zomer oude dingen te verbranden zodat er ruimte kwam voor iets nieuws. Volgens oude geschriften werden er in de 16e eeuw al brandstapels gebouwd in juni. Die brandstapels bestonden uit oude meubels en oude kleding en in de nacht van 23 op 24 juni - de nacht van San Juan - werden ze in brand gestoken, terwijl de kinderen om het vuur heen holden en over de vlammen sprongen.In 1928 was het een zekere José Maria Py y Ramirez die de feesten van San Juan in Alicante in de vorm goot die nu nog wordt aangehouden. 

San Juan

Py had de Fallas-feesten in Valencia bezocht en hij introduceerde een gewijzigde versie daarvan in Alicante. In juni 1928 werden er daarom voor het eerst Hogueras-beelden gemaakt: creaties van hout, karton en papiermaché die op de pleinen van de stad werden neergezet. Het was de bedoeling dat de bevolking in deze beelden via satire hun kritiek kon laten blijken op personen of gebeurtenissen. De beelden werden vervolgens op 24 juni in brand gestoken.Hoewel de Hogueras (of in het Valenciaans Fogueres) dus wel degelijk hun oorsprong vinden in de Valenciaanse Fallas, benadrukken de Alicantijnen met klem dat hun feesten anders en vooral veel leuker zijn. Zo zijn de beelden aan minder regels gebonden dan in Valencia en ze zijn daarom vaak experimenteler en origineler. 

Ook zijn de feesten in Alicante minder elitair. Men vindt dat de feesten ook leuk moeten zijn voor iemand die geen lid is van een feestvereniging en een aantal van de barracas - de op straat neergezette feesttenten - zijn toegankelijk voor iedereen.In de barracas vinden concerten plaats en wordt eten geserveerd en drank geschonken.In Alicante zijn er duizenden mensen actief lid van een feestvereniging. Zij moesten de afgelopen twee jaar toezien hoe het niet mogelijk was om de Hogueras te vieren maar zijn nu alweer maanden bezig met de voorbereiding van de editie van 2022. Ze zamelen geld in om de bouw van het beeld te kunnen bekostigen en zijn een kapitaal kwijt aan hun feestkostuum. Voor jonge meisjes is er geen grotere eer dan de eigen wijk te kunnen vertegenwoordigen als feestkoningin tijdens de Hogueras of misschien zelfs te worden gekozen tot Bellea del Foc (schoonheid van het vuur), zoals de koningin van de Hogueras heet.Er zijn enkele rijke wijken, die beeldengroepen maken van de eerste categorie of zelfs van de speciale categorie. Deze beeldengroepen worden gemaakt door erkende ontwerpers en ze kosten vele tienduizenden euro´s. De arbeiderswijken hebben aanzienlijk minder te besteden en zij maken vaak een veel kleinere beeldengroep, van de vierde, vijfde of zelfs zesde categorie.  

De beelden worden tegenwoordig van moderne en zeer brandbare materialen gemaakt, zoals glasvezel. De beeldengroep ontstaat eerst als maquette en dan worden alle onderdelen vervaardigd. In de maand voor de Hogueras wordt van elk van de 89 feestverenigingen 1 ninot (een beeld dat een belangrijk onderdeel vormt van de beeldengroep) afgevaardigd naar de ninot-tentoonstelling in de expositiezaal in de Lonja del Pescado in de haven. Hier kan het publiek stemmen welke ninot men het meest geslaagd vindt en deze ninot wordt op de avond van 24 juni verwijderd uit de beeldengroep voor deze in brand wordt gestoken. De ninot wordt bijgezet in het feestmuseum aan de Rambla, waar een schitterende collectie ninots van de afgelopen eeuw te zien is en waar u ook mooie oude aanplakbiljetten en foto´s vindt.

San Juan

Maar dan de feesten zelf: het precieze programma vindt u in onze Kalender maar er zijn een paar onderdelen die ik er uit wil lichten. Vanaf 16 juni worden veel straten afgezet omdat de opbouw van de tientallen barracas en beeldengroepen staat te beginnen. De opbouw moet op 20 juni klaar zijn en die dag is het leuk om door de verkeerloze straten te lopen om de beelden te bekijken. Het is dan minder druk dan in de dagen erna. Van 18 tot 24 juni is er dagelijks om 14.00 uur een oorverdovend knalvuurwerk (masclet) op de Plaza de Luceros. Op 21 en 22 juni is er vanaf 19.00 uur de uren durende bloemenofferande in mooie feestkostuums die eindigt op het plein voor de concatedral de San Nicolas. 

En op 23 juni om 21.00 uur is de elk jaar spectaculairder wordende internationale folkloristische optocht met prachtige kostuums en traditionele muziek, ook een aanrader.In de nacht van 23 op 24 juni vullen de stranden van de provincie Alicante en ook die van?de stad zich met mensen die kleine vuurtjes maken en rond middernacht over de vlammen en de golven springen, een gewoonte die voorspoed moet brengen. 

En op de late avond van de 24e juni, vanaf 24.00 uur, begint de verbranding van de beeldengroepen, te beginnen met de officiele beeldengroep van de gemeente op de Plaza del Ayuntamiento. Op dat plein verdringen zich duizenden mensen maar eigenlijk is de hele stad die avond propvol. Waaghalzen komen tot dicht bij het vuur en laten zich door de brandweer kleddernat spuiten. De als fakkels brandende beelden die binnen een kwartier tot as gereduceerd worden, vormen een aanblik die u niet snel zult vergeten. Het Parque de la Ereta, op de kasteelheuvel is een goede plek om het vuur te zien.   

Door: Bea Lutje Schipholt   

Bron: Deweek.net


Houd me op de hoogte

WhatsApp